افزایش تورم تأثیرات خود را بر سینما نیز گذاشته، بهخصوص در زمینه دستمزدها شاهد رشد چشمگیری هستیم که موجب شده تهیهکنندگان کمتر به سرمایهگذاری رغبت نشان دهند. افزایش هزینهها را اگر کنار فروش پایین بیش از 60درصد فیلمهای اکران شده در سالجاری بگذاریم، دلایل رکود تولید واضحتر میشود. با هدفمندکردن یارانهها، هزینهها تقریبا در همه بخشها افزایش داشته و این تورم شامل سینما نیز شده است؛ فیلمی را که سال گذشته با متوسط هزینه 300 میلیون تومان تولید میشد، امسال با کمتر از 400 میلیون تومان سرمایه نمیشود جلوی دوربین برد.
تنها 4 ماه تا آغاز سیامین جشنواره فیلم فجر مانده و جدول تولیدات سینمایی کممایهتر از همیشه بهنظر میرسد.
قابل پیشبینی است که در این فاصله، تولید با روندی پرشتابتر دنبال شود تا ویترین جشنواره فجر خالی نباشد و احتمالا فارابی در ماههای اخیر نقش پررنگتری در حمایت از تولید ایفا خواهد کرد؛ هرچند اینها همه، راهحلهای مقطعی هستند و بعید است با تداوم شرایط دشوار فعلی، خیلی بتوان به چنین حمایتهایی دلخوش کرد.
نکته دیگر تصدی اتحادیه تهیهکنندگان در زمینه صدور پروانه ساخت است که موجب شده بخش قابلتوجهی از سینماگران عضو شورایعالی تهیهکنندگان رغبتی به تولید نشان ندهند. شاید بهتر بود معاونت سینمایی باتوجه به اختلافات پردامنه تهیهکنندگان، صدور پروانه ساخت را برعهده یکی از تشکلهای تهیهکنندگی نمیگذاشت تا در این شرایط دشوار، تحریم تولید به دلیل اختلافات صنفی نیز به انبوه مشکلات تولید اضافه نشود.
تهیهکننده پاداش سکوت معتقد است حذف یارانهها در بخش فرهنگ و هنر، به خصوص سینما باعث رکود در اقتصاد سینما شده و این مسئله در 6 ماه نخست سالجاری به خصوص در عرصه تولید بسیار مشهود است. محسن علیاکبری، تهیهکننده سینما ضمن بیان این مطلب به مهر گفت: حذف یارانهها با وجود اینکه در جهت هدفمند کردن زندگی مردم موفق بوده و در نگاه کلی پیامدهای مثبتی در آینده برای آنها دارد اما رشتههای صنفی به خصوص هنر و صنعت سینما را دچار مشکلات بسیاری کرده است.
وی ادامه داد: این اقدام از یک سو باعث افزایش هزینه تولید در مباحث مختلف اعم از افزایش دستمزد عوامل، کرایه وسایل و لوازم تولید و هزینههای جاری تولید شده است و از سوی دیگر بهدلیل نبود افزایش قیمت بلیت سینما و همچنین نداشتن رغبت تماشاگر برای دیدن فیلمها، سرمایه صرف شده به صاحبان فیلم برنمیگردد. به همین دلیل تولید در نیمه نخست سالجاری با رکود روبهرو شده است.
علیاکبری در ادامه گفت: البته ناگفته نماند که طبق آمار 30 فیلم در مراحل مختلف تولید چون فیلمبرداری، تدوین، صداگذاری و... هستند و طبق روال هرساله، نیمه اول سال فعالیت چشمگیری در حوزه تولید وجود ندارد، چرا که اغلب تهیهکنندهها سعی میکنند سرمایهگذاری برای تولید را در 6 ماه دوم سال هزینه کنند. از همین رو طبیعی است که در 6ماه نخست تولید قابلتوجهی نداشته باشیم اما این رکود در نیمه دوم سال شکسته میشود و طبق آمار تا پایان سال 90 فیلم تولید میشود.
این تهیهکننده سینمای ایران در ادامه گفت: حذف یارانه در بخش هنر و صنعت سینما یا تعدیل قیمتها در نخستین جلسه شورایعالی سینما با حضور رئیسجمهور مطرح شد و پیشنهادهایی که در این مورد ارائه شده به تصویب رسید و قرار شد که برای کمک به پایین آمدن حجم فشار یارانهها بر بدنه سینما، دولت 15درصد از کل بلیت سینماها را خریداری کند و بهطور رایگان در سبد خانوادههای کارمندان دولت قرار دهد که این 15درصد برابر است با دو برابر فروش یک سال سینمای ایران و خوشبختانه این تصمیم اتفاق بزرگی بود که در جلسه شورایعالی سینما به تصویب رسید.
علی اکبری در ادامه افزود: از زمانی که این تبصره به تصویب رسید تا امروز هیچ خبری از ابلاغ آن نیست و امید داریم که این ابلاغیه هرچه زودتر انجام شود تا بار یارانه در بخش تولید، اکران و فروش فیلمها در صنعت سینما تا اندازهای کاهش یابد. عضو شورایعالی سینما در ادامه نحوه اجرای مصوبه حذف مالیات هنرمندان طبق قانون 139 مجلس شورای اسلامی را دارای ایراد دانست و این مسئله را یکی از عوامل مهم در چرخه تولید، اکران و فروش سینما در نظر گرفت و در توضیح گفت:
طبق ماده 139 هنرمندان از پرداخت مالیات معاف شده بودند اما در ماده 15و16 این مصوبه آمده بود که اشخاص ثالث باید مالیات پرداخت کنند ولی این اشخاص ثالث بسط پیدا میکنند. به این معنا که وقتی یک اثر هنری از پرداخت مالیات معاف میشود باید تمام عواملی که در تولید این اثر هنری سهیم بودهاند از مالیات معاف شوند، ولی متأسفانه این اتفاق نمیافتد و تنها برخی از عوامل سینما مشمول این قانون میشوند.
وی در پایان افزود: اجرای نادرست این قانون و مشمول نشدن برخی از عوامل موجب شده که تهیه و تولید فیلم در نگاه کلی و به خصوص در 6ماه سالجاری دچار مشکل و با ابهاماتی روبهرو شود.